Virtuele energiecentrale in de Nieuwe Dokken vormt schakel in de overgang naar 100% hernieuwbare energie
Federaal minister voor Energie Tinne Van der Straeten heeft in Gent het startschot gegeven van een virtuele energiecentrale in de wijk De Nieuwe Dokken. Verbruik, opslag en productie van elektriciteit worden er op elkaar afgestemd. De nieuwbouwwijk van 400 woningen, een aanpalende school en enkele commerciële ruimtes zal zo helpen om het elektriciteitsnet te stabiliseren. Dat is cruciaal voor de overgang naar het energienet van de toekomst met 100% hernieuwbare energie.
De virtuele centrale bestaat uit een groot aantal aparte elementen: 80 kWp zonnepanelen, een wijkbatterij van 240kWh, 20 laadpalen voor elektrische voertuigen, en heel wat aanstuurbare collectieve toestellen, zoals een grote warmtepomp die restwarmte terugwint uit het afvalwater van de woonwijk. Naarmate de wijk aangroeit in de komende jaren worden nieuwe zonnestroominstallaties en laadpalen toegevoegd aan het systeem.
Eén centraal gestuurd platform verzamelt alle data over opwekking en gebruik. Het "virtuele" element van het concept is dat de centrale als één geheel functioneert. Zo kan het inspelen op pieken in verbruik of opwekking van lokale hernieuwbare energie en van het elektriciteitsnet.
De duurzaamheidscoöperatie DuCoop stuurt daarbij haar verbruik aan in functie van de elektriciteitsprijs die steeds meer afhankelijk wordt van schommelingen in vraag en aanbod van (hernieuwbare) energie. Ook particuliere afnemers zullen gebruik kunnen maken van variabele tarieven binnen het toekomstige kader voor energiegemeenschappen; Het energiebeheer in de wijk kan voortdurend worden verbeterd om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Het verbruik zal slim worden gestuurd aan de hand van de verwachte zonne-energieproductie en de trends van de vraag naar energie gedurende de dag.
De virtuele energiecentrale zal ook helpen om het elektriciteitsnet te stabiliseren. Als er nood is aan flexibiliteit op het op het net zal de centrale ervoor zorgen dat het verbruik van de aanstuurbare toestellen worden uitgesteld of ingeschakeld. Bij hoge productie van elektriciteit kan dan weer het verbruik worden opgedreven om overschotten weg te werken. De beschikbaarheid van een wijkbatterij verhoogt de flexibiliteit van het energiesysteem nog meer. Op deze manier wordt de circulaire wijk in het noorden van Gent een actieve speler in de switch naar 100 procent hernieuwbare elektriciteit.
In de toekomst zullen systemen als deze steeds belangrijker worden. We gaan van een centraal elektriciteitssysteem op basis van kerncentrales en centrales op fossiele energie naar hernieuwbare bronnen, zoals zon en wind, waarbij de burgers de voordelen van plukken. Deze zullen gecombineerd worden met energieopslag en vraagsturing.
Een slimmer energiesysteem leidt niet alleen tot efficiënter gebruik van lokale energiebronnen, bewoners krijgen ook inzicht in hun real-time energieverbruik, en op welke manier ze energie en geld kunnen besparen. Tegelijkertijd loopt er in de Nieuwe Dokken een onderzoek naar mogelijkheden om ook eindgebruikers actief mee te laten werken in de energiegemeenschap.
Via het toekomstige wetgevende kader voor energiegemeenschappen kan een link worden gecreëerd met omliggende hernieuwbare energieprojecten. Zo kunnen verschillende virtuele centrales samen werken.
Verdere concepten zoals gebouw-geïntegreerde zonnepanelen en bi-directionele laadpalen kunnen verder de weg leiden naar energiepositieve stadswijken.
Het project is een initiatief van energiecoöperatie DuCoop en werd ontwikkeld samen met OpenMotics, Farys, UGent, en heel wat nationale en internationale partners.
De Nieuwe Dokken is een nieuwbouwproject van Schipperskaai Development. De circulaire wijk bestaat uit 400 woningen, een aanpalende school en commerciële ruimtes. De wijk ligt in het noorden van Gent, aan het water en beschikt over een innovatief waterzuiveringssysteem en een 4de generatie duurzaam wijkwarmtenet. In de wijk wordt zoveel mogelijk energie lokaal opgewekt: met zonnepanelen op de daken van de gebouwen of door het benutten van laagwaardige restwarmte uit afvalwater en van aanpalende bedrijven (zoals van de zeepfabriek Christeyns) te benutten.
Peter de Smet, initiatiefnemer en gedelegeerd bestuurder van DuCoop:
“De afgelopen 5 jaar werd aan de Nieuwe Dokken een enorme knowhow opgebouwd om nieuwbouw-woonwijken en KMO-zones circulair te maken. Daar komt heel wat bij kijken: kennis over beschikbare duurzame technologieën, juridische en financiële implicaties, het op één lijn brengen van alle stakeholders, ervaring met werfbegeleiding, betrekken van eindgebruikers. Al deze knowhow wordt nu in de markt aangeboden om de volgende jaren zo veel mogelijk vastgoedprojecten mee te krijgen in de stroomversnelling naar klimaatneutraliteit.”
Tine Heyse, Schepen van Milieu, Klimaat, Wonen en Internationale Solidariteit
“In Gent willen we zoveel mogelijk onze eigen hernieuwbare energie produceren en verbruiken. De virtuele energiecentrale in De Nieuwe Dokken toont hoe dat moet. De bewoners besparen energie. Het elektriciteitsnet blijft stabiel. En het is goed voor het klimaat. Dit project zal veel navolging krijgen.”
Bekijk ook het verslag op vrt nieuws: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2...
Dit project kreeg ondersteuning van het Europese Horizon2020 ondersteuningsprogramma voor onderzoek en ontwikkeling via het grant agreement n° 857237, 957845 en 957816.
De virtuele energiecentrale aan de Nieuwe dokken toont aan dat de energieswitch voor meer comfort voor de mensen zorgt. Wat vroeger een verre droom was, wordt nu realiteit in Gent. De project draagt bij aan de energieswitch naar 100% hernieuwbare energie en klimaatneutraliteit. Een slimmer energiesysteem zorgt er voor dat er energie en geld wordt bespaard omdat vraag en aanbod permanent op elkaar wordt afgestemd, zonder dat de burger er bewust mee bezig hoeft te zijn.